Tía tô – vị thuốc quen thuộc trong gian bếp người Việt
Tía tô (Perilla frutescens) là loại rau thơm quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam. Tuy nhiên, ít ai biết rằng bên cạnh việc là gia vị, tía tô còn là một dược liệu quý trong y học cổ truyền, được sử dụng rộng rãi để giải cảm, hạ sốt, giảm ho và hỗ trợ điều trị cảm cúm nhẹ.
Trong các bài thuốc dân gian, tía tô là thành phần không thể thiếu khi chữa cảm lạnh, cảm gió, sốt nhẹ, ho khan, đặc biệt thích hợp cho cả người lớn và trẻ nhỏ. Với ưu điểm an toàn, lành tính và dễ tìm, lá tía tô là một trong những lựa chọn hàng đầu trong việc giải cảm tự nhiên tại nhà.
Theo y học cổ truyền, tía tô có vị cay, tính ấm, quy vào 3 kinh phế, tỳ và tâm. Nhờ đặc tính này, tía tô giúp:
Tăng tiết mồ hôi, từ đó giải cảm nhanh chóng,
Hạ sốt tự nhiên mà không cần dùng thuốc tây,
Làm ấm cơ thể, đặc biệt trong các trường hợp cảm lạnh, nhiễm phong hàn.
Người xưa thường dùng lá tía tô tươi nấu cháo hoặc sắc nước uống để chữa cảm mạo nhẹ, kèm theo hiện tượng sợ lạnh, không ra mồ hôi, đau đầu, nghẹt mũi.
Tía tô chứa các tinh dầu tự nhiên như perillaldehyd có tác dụng kháng khuẩn, tiêu viêm. Chính vì vậy, lá tía tô còn được dùng để:
Giảm ho, làm dịu cổ họng,
Ngăn ngừa vi khuẩn gây viêm họng, viêm amidan,
Làm sạch đường hô hấp trên.
Uống nước lá tía tô ấm hoặc xông hơi bằng tía tô cũng giúp thông mũi, làm dịu cảm giác nghẹt mũi, ho khan do cảm lạnh.
Đây là cách đơn giản và phổ biến nhất:
Cách làm:
Dùng khoảng 10–15g lá tía tô tươi, rửa sạch.
Cho vào nồi cùng 300ml nước, đun sôi trong 5–7 phút.
Uống khi còn ấm, có thể thêm vài lát gừng để tăng hiệu quả.
Tác dụng: Ra mồ hôi nhẹ, hạ sốt tự nhiên, giảm đau đầu và ngạt mũi.
Cách làm:
Dùng 1 nắm lớn lá tía tô, kết hợp với lá sả, bạc hà, vỏ bưởi.
Đun sôi nồi nước xông, trùm khăn kín và xông trong 10–15 phút.
Sau khi xông, lau khô người, mặc ấm, nghỉ ngơi.
Tác dụng: Làm giãn mạch, toát mồ hôi, giảm cảm lạnh nhanh chóng, thông mũi, dễ thở.
Nguyên liệu: Gạo trắng, thịt nạc (hoặc trứng), tía tô thái nhỏ.
Cách dùng: Ăn khi cháo còn nóng, giúp toát mồ hôi nhẹ, rất phù hợp với người cảm mạo nhẹ, đặc biệt là trẻ nhỏ hoặc người cao tuổi.
Ngoài công dụng chính trong giải cảm, lá tía tô còn mang lại nhiều lợi ích khác:
Giảm dị ứng, mẩn ngứa nhờ đặc tính kháng viêm tự nhiên,
Tăng cường tiêu hóa, giảm đầy hơi, chướng bụng,
Giải độc cơ thể,
Hỗ trợ giảm căng thẳng, lo âu trong liệu pháp thảo dược.
Tía tô có tính ấm, không nên dùng quá nhiều trong thời gian dài vì có thể gây mất nước, khô miệng.
Người đang sốt cao kéo dài, viêm nhiễm nặng nên đi khám bác sĩ, không nên chỉ dùng tía tô.
Phụ nữ mang thai cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng liều lớn hoặc xông hơi.
Lá tía tô là một trong những dược liệu thiên nhiên an toàn, hiệu quả và dễ sử dụng trong việc hỗ trợ điều trị cảm cúm, cảm lạnh và các bệnh hô hấp nhẹ. Với những công dụng đã được kiểm chứng qua cả y học cổ truyền và hiện đại, tía tô hoàn toàn xứng đáng có mặt trong mỗi căn bếp và tủ thuốc gia đình.
Việc sử dụng lá tía tô đúng cách sẽ giúp bạn giải cảm nhanh, tăng cường sức đề kháng mà không cần phụ thuộc vào thuốc tây, mang lại giải pháp chăm sóc sức khỏe tự nhiên, lành mạnh và tiết kiệm.
Website: An Khang
